Dit paper is een uitwerking van de speech van Yves Stevens op het Pensioen & Wetenschap Jaarcongres 2023. Yves Stevens is professor sociaal recht aan de Universiteit van Leuven en lid van Netspar’s Scientific Council. In zijn keynote besprak hij het buitenlands perspectief op de Wet toekomst pensioenen (Wtp) en welke verschuivingen de wet teweegbrengt in de Nederlandse pensioenidentiteit. Deze verschuiving wordt toegelicht aan de hand van vijf elementen: