Hoe werkt het Nederlandse pensioenstelsel?
Om mensen van pensioengerechtigde leeftijd te kunnen voorzien van een goed inkomen, zijn er voorzieningen georganiseerd.
- De AOW (Algemene Ouderdomswet)
voorziet in een basisinkomen. Iedere inwoner van Nederland ontvangt dit basispensioen via de Sociale Verzekeringsbank. De overheid financiert de AOW op basis van een omslagstelsel. Dat houdt in dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) het AOW-pensioen meteen uitbetaalt uit de ontvangen premies. Er vindt geen fondsvorming plaats.
- Aanvullend pensioen via de werkgever
Het grootste deel van de werkgevers in Nederland heeft een pensioenregeling getroffen met werknemers. Deze regeling zorgt, op het moment van pensioen, voor een extra inkomen bovenop de AOW-uitkering. Voor sommige sectoren is een dergelijk aanvullend pensioen verplicht gesteld, bijvoorbeeld voor bedrijven die werkzaam zijn in het klein metaal. Zij dragen premies af aan het bedrijfstakpensioenfonds Metaal & Techniek (PMT) die de uitvoering van de administratie en beleggingen heeft uitbesteed aan een uitvoeringsorganisatie MN. Ook een aantal beroepsgroepen kent een verplicht aanvullend pensioen. Denk bijvoorbeeld aan de huisartsen of slagers. Tenslotte zijn er ook ondernemingen die hun eigen pensioenfonds hebben zoals Shell en KLM. Valt een werkgever buiten een Bpf of Opf dan sluiten zij vaak een pensioenregeling af voor hun werknemers via een (pensioen)verzekeraar.
- Mensen kunnen via lijfrenten, koopsommen, banksparen of levensverzekeringen daarnaast ook zelf sparen voor extra pensioen.
Wat is een Pensioenfondsbestuurder
De Wet versterking bestuur pensioenfondsen biedt de keuze uit een aantal bestuursmodellen. Er kan gekozen worden voor een bestuur dat uitsluitend bestaat uit deskundige externe beroepsbestuurders. Er kan gekozen worden voor een paritair model dat bestaat uit vertegenwoordigers van de werkgevers, werknemers en pensioengerechtigden, eventueel aangevuld met externe vertegenwoordigers. Bedrijfstakpensioenfondsen moeten een raad van toezicht instellen; ondernemingspensioenfondsen kunnen kiezen tussen een raad van toezicht of een visitatiecommissie als vorm van intern toezicht. Gezien de complexiteit van de vraagstukken hebben externe bestuurders veelal een achtergrond als Actuaris, Asset Manager, Risk Manager, Pensioenjurist of Pensioen Consultant.
Wat is een Pensioenadviseur?
Een Pensioenadviseur adviseert en begeleid organisaties bij de keuze of aanpassing van een pensioenregeling. Als trusted advisor neemt hij/zij de klant aan de hand om tot de juiste afwegingen te komen. In dat proces worden veelal een aantal fasen doorlopen. Dat begint met de vaststelling welk doel men voor ogen heeft met het pensioen; hoe hoog moet het pensioen zijn, hoe zeker moet de uitkomst zijn, hoe waardevast de uitkering, hoe moet de kostenverdeling tussen werkgever en werknemer zijn, hoe is de risicoverdeling, etc. De volgende stap is om vast te stellen hoe er invulling aan de pensioenambities kan worden gegeven; vaststellen, financieren en uitvoeren van de pensioenregeling. Tenslotte zal een keus moeten worden gemaakt voor een pensioenuitvoerder en niet onbelangrijk zullen de diverse stakeholders enthousiast gemaakt moeten worden voor de regeling. Pensioen is een vrij kostbare arbeidsvoorwaarde en voor alle partijen is het dan ook prettig als dit tastbaar kan worden gemaakt.
Het ontwerpen of aanpassen van een pensioenregeling is een complex vraagstuk. Diverse expertisegebieden zijn daarbij bij nodig. Pensioenadviseurs of Pensioen Consultants hebben daarom vaak een achtergrond als Actuaris, Jurist, Fiscalist, Communicatie- of Employee Benefits Specialist.
Wat is een Pensioenjurist?
De pensioenjurist is gespecialiseerd in pensioenrecht en adviseert over fiscale en juridische vraagstukken op het gebied van pensioenen en sociale zekerheidswetgeving. Hij/zij werkt meestal voor pensioenfondsen, verzekeraars of adviesbureaus en wordt meestal ingeschakeld om veranderingen in regelementen te begeleiden of om in geval van fusie of overname de regelementen gelijk te trekken.
Wat is een Medewerker Pensioenadministratie?
Een pensioenregeling kent deelnemers: werknemers, ex werknemers (slapers) en gepensioneerden. Zij en de werkgever betalen premie of ontvangen een uitkering. Het is de verantwoordelijkheid van de pensioenadministratie om de individuele rechten van een ieder vast te leggen. Te allen tijde moet duidelijk zijn welke rechten een deelnemer heeft en wat de opgebouwde waarde van het pensioen is. De Medewerker Pensioenadministratie zorgt voor deze transparantie. Daarin worden veelal specialismen onderscheiden zoals het vastleggen en muteren van de persoonlijke gegevens van een deelnemer, het berekenen van de waardeoverdracht van een pensioen in geval van ontslag of scheiding en het uitkeren en indexeren van pensioen na het bereiken van de aow-leeftijd.
Wat is een Pensioen Communicatie Manager
Pensioencommunicatie is er in vele vormen: van jaaroverzichten tot chats. De deelnemer is aan de ene kant gebaat bij informatie toegespitst op zijn eigen situatie. Aan de andere kant is het prettig dat bepaalde uitingen, zoals het UPO en Pensioen 1-2-3, in de hele sector hetzelfde zijn. Richtlijnen hiervoor staan in de Wet pensioencommunicatie. De Pensioen Communicatie Manager of medewerker pensioencommunicatie zorgt voor de informatieverstrekking aan deelnemers en pensioengerechtigden binnen de minimale kaders die de Wet pensioencommunicatie stelt.
Beroepsorganisaties voor Pensioenadviseurs, Pensioenconsultants, Pensioenjuristen en Pensioen Specialisten:
Register voor Pensioenadviseurs
Om de kwaliteit van de dienstverlening van de pensioenadviseur transparanter
te maken en de consument een garantie voor deskundigheid en betrouwbaarheid
te bieden, heeft de Stichting Assurantie Registratie (SAR) de erkenningsregeling
Registerpensioenadviseur RPA geïntroduceerd.
De erkenningsregeling Registerpensioenadviseur voor pensioenadviseurs bestaat
sinds 2003. Deze regeling is bestemd voor adviseurs werkzaam in de pensioenbemiddeling-
en advisering als eigenaar van een kantoor dan wel als medewerker.
De Registerpensioenadviseur (RPA) heeft diepgaande kennis op het gebied van
individuele en (semi-) collectieve pensioenregelingen in actuariële,
financiële, juridische en fiscale zin. De RPA beschikt over voldoende
(actuele) kennis en vaardigheden om zelfstandig op HBO-niveau te adviseren
en te communiceren over het ontwerpen, wijzigen, introduceren en beheren
van pensioenregelingen.
(Bron: website RPA)
www.rpa.nl
Nederlandse Orde van Pensioenadviseurs (NOPD)
Het aangesloten zijn bij de NOPD dient erkend te worden als een uiting van
deskundigheid en professionaliteit op het terrein van pensioen.
De Orde richt zich onder meer op professionalisering van het pensioenkennisgebied,
op certificering van de pensioendeskundigen, op positionering én op
doorontwikkeling van de professie.
Een lid van de NOPD is professioneel bezig met, en binnen het pensioenvakgebied.
Dit blijkt onder meer uit het opleidingstraject dat gevolgd is en de minimaal
40 permanente educatiepunten die per jaar verworven dienen te worden. Professionaliteit
blijkt ook uit het feit dat een NOPD-lid de gedragscode onderschrijft
en zich onderwerpt aan het tuchtrecht.
(Bron: website NOPD)
www.nopd.nl
Vereniging voor Pensioenrecht
De Vereniging voor Pensioenrecht is een vereniging die openstaat voor een
ieder die geïnteresseerd is in pensioenrecht. De vereniging organiseert
gemiddeld vier bijeenkomsten per jaar. De thema's van deze bijeenkomsten
zijn actuele onderwerpen uit de pensioenwereld. Eén keer per jaar
wordt een boekje gepubliceerd naar aanleiding van één van de
bijeenkomsten.
(Bron: website Vereniging voor Pensioenrecht)
www.vvpensioenrecht.nl
Vereniging voor Pensioenjuristen
VvPj heeft als doel het bevorderen van de deskundige beroepsuitoefening van het pensioenrecht. Dit doet de vereniging door diverse activiteiten te organiseren van voor haar leden. Bij de vereniging is een onderzoeksmedewerker werkzaam. Deze levert in samenwerking met de leden van een vereniging een bijdrage aan de ontwikkeling van het pensioenrecht. De vereniging kent verschillende werkgroepen waaraan leden kunnen deelnemen met als doel het opstellen van publicaties.
www.vvpj.nl
Federatie Financiële Planners (FFP)
In de markt van financiële dienstverlening onderscheidt de FFP gecertificeerde
financieel planner zich door integriteit, kwaliteit, deskundigheid en ervaring.
Deze toegevoegde waarde komt tot uitdrukking in het FFP-keurmerk. Deze meerwaarde
wordt enerzijds door de Vereniging op collectieve wijze actief uitgedragen
en anderzijds ondersteunt de Vereniging FFP haar leden in het uitdragen hiervan
op individuele wijze.
www.ffp.nl
Kring Pensioenspecialisten
De KPS is het discussieplatform voor pensioenspecialisten: ruim 350 professionals uit het pensioenveld zijn deelnemer aan de KPS.
Deelnemers
De KPS kent geen bedrijven, organisaties of instellingen als deelnemer. De KPS behartigt niet de belangen van specifieke partijen binnen het pensioenveld. De deelnemers van de KPS zijn deelnemer op persoonlijke titel. De diversiteit van hun achtergrond waarborgt een benadering van pensioenthema's vanuit alle denkbare relevante invalshoeken.
www.kps.nl
Pensioenfederatie
De Pensioenfederatie is de overkoepelende belangenbehartiger van bijna alle Nederlandse pensioenfondsen. Zij vertegenwoordigt namens 205 pensioenfondsen de belangen van:
-
5,5 miljoen deelnemers
- 3,2 miljoen gepensioneerden
- 9,6 miljoen gewezen deelnemers.
Het overgrote deel van alle werkenden is aangesloten bij een collectief pensioenfonds.
www.pensioenfederatie.nl
Opleiding tot Pensioenspecialist
Een professionele pensioenspecialist beschikt over brede actuele pensioenkennis. Aan de opleidingen voor de diverse specialisten worden verschillende eisen gesteld.
WFT Pensioenverzekeringen
Als pensioenadviseur adviseert en bemiddelt u voor werkgevers en directeur-grootaandeelhouders (DGA). Dit op het brede gebied van pensioenen in actuariële, financiële, juridische en fiscale zin. De leergang is geheel afgestemd op de vakbekwaamheidseisen, vastgesteld door de Wet op het financieel toezicht (Wft).
Pensioenpraktijk
Pensioenpraktijk van NIBE-SVV behandelt pensioengerelateerde onderwerpen, zoals de hoofdlijnen van de pensioenwereld en de eerste pijler pensioenvormen zoals de AOW, Anw en de WIA. Dit is dus de ideale opleiding om een goed beeld te krijgen van de pensioenpraktijk. U ontwikkelt integrale kennis van het boxenstelsel en de pensioenvormen, pensioensystemen en pensioenfinanciering. Daarnaast kijkt u naar de mogelijkheden in geval van ontslag, echtscheiding of overlijden.
Branche Leven
Tijdens de opleiding verdiept u zich in pensioenvormen, pensioensystemen en bijbehorende risico’s. Ook gaat u in op de uitvoering van pensioenregelingen en de financiering daarvan. Na afloop van deze boeiende opleiding heeft u inzicht in de juridische, fiscale en technische eigenschappen van pensioenproducten
Aanbieders van deze opleidingen zijn onder meer:
Diverse opleidingen en cursussen op pensioengebied
SPO is al vele jaren het opleidingsinstituut voor iedereen die zich beroepsmatig met pensioenen bezighoudt. Zij verzorgen open en maatwerkopleidingen voor alle doelgroepen die betrokken zijn bij pensioenfondsen en werkzaam zijn bij uitvoerders van pensioenregelingen.
www.spo.nl
Vereniging voor Pensioenrecht
De Vereniging voor Pensioenrecht is door de Orde van Advocaten erkend als onderwijsinstelling en daarom kunnen voor het bijwonen van de bijeenkomsten door advocaten twee punten worden verkregen.
www.vvpensioenrecht.nl
Universitair
De volgende universiteiten bieden (post-academische) opleidingen op het gebied
van pensioenrecht:
Vakinformatie voor Pensioenspecialisten
Pensioen
Bestuur & Management
Pensioen Bestuur & Management is een onafhankelijk periodiek dat tot
doel heeft een bijdrage te leveren aan de verdere professionalisering van de
pensioensector. Het behandelt alle onderwerpen die voor bestuur en management
van collectieve pensioenregelingen van belang zijn, zoals premie- en financieringsbeleid,
beleggingen, communicatie, controlling, outsourcing, besturing en organisatie,
verslagleggen en ICT.
Pensioen Bestuur & Management is bestemd voor:
- bestuurders van pensioenfondsen
- managers van pensioenfondsen
en pensioenuitvoeringsorganisaties
- leden van deelnemers- en
adviesraden
- andere personen en organisaties die bij collectieve pensioenregelingen
betrokken zijn, zoals sociale partners, adviesbureaus, beleids- en toezichtsinstanties,
pensioenopleidingen, en CFO’s en HR-managers.
Bron: Website Pensioen Bestuur & Management
www.pensioenbestuurenmanagement.nl
PensioenPro
Pensioen Pro is dé nieuws- en informatiebron voor de Nederlandse pensioen- en beleggingssector. Hier vinden institutionele beleggers en pensioenprofessionals alle informatie die voor hen onmisbaar is.
www.pensioenpro.nl